Miếng dán Durogesic: Công dụng, cách dùng và lưu ý khi sử dụng

Durogesic là một loại thuốc dạng miếng dán được sử dụng để kiểm soát cơn đau mãn tính và cơn đau kéo dài. Nó khá phổ biến trên các nhà thuốc tại Việt Nam, nhưng nhiều người vẫn còn thắc mắc về công dụng, cách sử dụng, và các lưu ý khi sử dụng miếng dán Durogesic. Tìm hiểu thêm thông tin loại thuốc miếng dán giảm đau này qua bài viết dưới đây.

Miếng dán Durogesic là thuốc gì?

Durogesic thuộc nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt, và chống viêm không steroid. Chất hoạt động chính trong Durogesic là Fentanyl với hàm lượng tùy thuộc vào dạng bào chế Durogeric. Loại thuốc này được sử dụng để điều trị Gút và các bệnh lý xương khớp.

Durogesic có dạng miếng dán hình chữ nhật trong suốt và bao gồm 1 lớp màng bảo vệ cùng với 4 lớp màng khác:

• Lớp màng sau là bao phim polyester.
• Hệ thống dự trữ thuốc fentanyl (2,5 mg/10 cm2) và cồn tiêu chuẩn USP (0,1 ml/10 cm2) đã được gel hóa với hydroxyethylcellulose.
• Màng ethylene vinyl acetate polymer giúp kiểm soát tốc độ phóng thích fentanyl.
• Màng dính silicone.

Thành phần của miếng dán Durogeric theo thông tin chi tiết dưới đây:

Dược lực học

Fentanyl thuộc nhóm thuốc giảm đau opioid, hoạt động chủ yếu trên các thụ thể µ-opioid. Tác dụng chính của nó là giảm đau và gây ngủ. Để đạt hiệu quả giảm đau đối với những người chưa từng sử dụng opioid trước đây, nồng độ Fentanyl trong huyết thanh thường nằm trong khoảng từ 0,3 đến 1,5 ng/ml. Tần suất tác động phụ tăng lên đáng kể khi nồng độ thuốc trong huyết thanh đạt khoảng 72 ng/ml. Cả nồng độ tối thiểu để đạt hiệu quả và nồng độ gây độc đều tăng lên theo liều và tùy thuộc vào tốc độ dung nạp thuốc, và tốc độ này có thể thay đổi giữa các cá nhân.

Cơ chế tác dụng chính của Fentanyl là tương tác với thụ thể micro-receptor, tạo nên hiệu ứng giảm đau và gây ngủ.

Dược lực học

Durogesic cung cấp Fentanyl qua da một cách liên tục trong suốt 72 giờ qua việc sử dụng miếng dán. Fentanyl được giải phóng ra từ miếng dán với tốc độ tương đối ổn định nhờ vào màng phóng thích copolymer và quá trình khuếch tán của Fentanyl qua lớp biểu bì da. Sau khi dán Durogesic, nồng độ Fentanyl trong huyết thanh tăng dần trong khoảng thời gian từ 12 đến 24 giờ và được duy trì ở mức tương đối ổn định trong thời gian dán 72 giờ.

Nồng độ Fentanyl trong huyết thanh có mối liên hệ với kích thước của miếng dán. Khi sử dụng miếng dán mới sau mỗi 72 giờ, nồng độ thuốc trong huyết thanh duy trì ổn định ở mức đã thiết lập trong các lần trước đó, miễn là kích thước miếng dán không thay đổi.

Khi miếng dán Durogesic bị gỡ bỏ, nồng độ Fentanyl trong huyết thanh giảm dần, đạt khoảng 50% sau khoảng 17 giờ (trong khoảng từ 13 đến 32 giờ).

Sự hấp thụ liên tục của Fentanyl qua da giải thích tại sao tốc độ loại bỏ thuốc từ huyết thanh sau khi sử dụng miếng dán là chậm hơn so với việc loại bỏ thuốc từ huyết thanh sau tiêm tĩnh mạch. Đối với những người cao tuổi hoặc bệnh nhân yếu đuối, có thể có sự giảm tỉ lệ loại bỏ Fentanyl qua thận, dẫn đến thời gian bán hủy kéo dài hơn. Fentanyl chủ yếu được chuyển hóa qua da. Khoảng 75% Fentanyl được tiết ra qua nước tiểu, với hầu hết là dạng chuyển hóa, và ít hơn 10% là dạng không đổi. Khoảng 9% liều lượng được tìm thấy trong phân, chủ yếu dưới dạng chuyển hóa. Phần không kết dính của Fentanyl trong huyết thanh trung bình là khoảng từ 13% đến 21%.

Công dụng của miếng dán Durogesic

Fentanyl là hoạt chất chính trong Durogesic là một loại opioid tổng hợp có tác dụng giảm đau tương tự như Morphin. Hoạt chất này ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương bằng cách kết nối với các thụ thể opioid, từ đó ngăn sự truyền tải của tín hiệu đau qua khớp thần kinh và làm giảm cảm giác đau.

Durogesic được sử dụng trong các tình huống sau đây:

• Giảm đau ở bệnh nhân có đau mãn tính.
• Giảm đau mạnh sau các chấn thương, như đa chấn thương hoặc ung thư.
• Giảm đau mạnh đòi hỏi sử dụng opioid.

» Mua ngay: Miếng dán giảm đau cho bệnh nhân ung thư Durogesic

Cách sử dụng và liều dùng miếng dán Durogesic

Cách sử dụng

• Durogesic nên được dán lên vùng da không có kích ứng, bề mặt phẳng, không tiếp xúc với ánh sáng trực tiếp, thường là trên thân hoặc phần trên của cánh tay.
• Miếng dán phải được giữ liên tục trong suốt 72 giờ, sau đó, miếng dán mới có thể được dán ở vị trí khác sau khi gỡ bỏ miếng dán trước đó.
• Đối với trẻ nhỏ, ưu tiên dán ở phần lưng phía trên.
• Trước khi dán miếng dán, da cần được làm sạch bằng nước sạch, tránh sử dụng các sản phẩm như xà phòng, dầu hoặc mỹ phẩm lỏng có thể gây kích ứng da.
• Đảm bảo da khô ráo trước khi dán và miếng dán nên được dán ngay sau khi mở bao bì.
• Không nên sử dụng miếng dán nếu nó bị cắt, chia nhỏ hoặc có dấu hiệu hỏng hóc.

Liều dùng

Liều dùng cho người lớn và trẻ > 16 tuổi: Tùy thuộc vào tình trạng cá nhân của bệnh nhân.

Liều khởi đầu:

• Đối với những bệnh nhân đã sử dụng các dạng khác của opioid: Dựa trên liều dùng trước đó để chuyển đổi thành liều tương đương. Liều có thể tăng hoặc giảm sau mỗi 12 hoặc 25 µg/giờ.
• Đối với những bệnh nhân chưa từng sử dụng opioid: Liều không nên vượt quá 25 µg/giờ.
• Liều bình thường là 12 µg/giờ và miếng dán nên được thay sau mỗi 72 giờ. Nếu hiệu quả giảm đau không đạt được sau khi dán liều khởi đầu trong 3 ngày, có thể tăng liều.
• Điều chỉnh liều cần thiết có thể được thực hiện với các cấp độ chuẩn liều từ 25 µg/giờ đến 75 µg/giờ, bao gồm 25 µg/giờ, 37 µg/giờ, 50 µg/giờ, 62 µg/giờ và 75 µg/giờ.
• Một số bệnh nhân có thể cần sử dụng phương pháp bổ sung hoặc thay thế với opioid khác khi liều của Durogesic vượt quá 300 µg/giờ.
• Liều dùng cho trẻ em từ 2 – 16 tuổi: Chỉ nên sử dụng khi trẻ đã dùng opioid trước đó và đã có liều opioid tương đương ít nhất 30mg morphine uống mỗi ngày.

Ngưng điều trị: Khi cần ngưng sử dụng thuốc, nên dần dần thay thế bằng các loại opioid khác, bắt đầu từ liều thấp và tăng dần để tránh hiện tượng cai thuốc.

Tác dụng phụ của thuốc Durogesic

Khi sử dụng thuốc Durogesic, có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm:

• Giảm thông khí.
• Sự ức chế trung tâm hô hấp.
• Rối loạn nhịp thở (thở nhanh, thở gấp, suy hô hấp có thể gây tử vong).
• Rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, táo bón, co thắt túi mật).
• Lo lắng, lú lẫn, ảo giác.
• Đau đầu.
• Run và cảm giác dị cảm.
• Mẩn đỏ, ban đỏ, ngứa.
• Chậm nhịp tim, loạn nhịp.
• Hạ huyết áp.
• Đổ mồ hôi.
• Bí tiểu.
• Buồn ngủ.

Khi bạn gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy ngừng sử dụng thuốc và liên hệ với bác sĩ, dược sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Tương tác thuốc

Trong quá trình sử dụng Durogesic có thể xảy ra tương tác thuốc, bao gồm:

• Kết hợp với các loại thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương (như opioid, thuốc giảm lo âu, thuốc giãn cơ, thuốc ngủ, và thuốc gây mê) hoặc đồ uống có cồn có thể làm tăng tác dụng phụ không mong muốn như giảm thông khí, gây buồn ngủ sâu hoặc hôn mê, hoặc hạ huyết áp.
• Sử dụng đồng thời với các chất ức chế CYP3A4 (như Itraconazole) có thể làm kéo dài tác dụng của thuốc và gây ra các tác dụng phụ về suy hô hấp nghiêm trọng.
• Sử dụng chung với các chất kích thích như Rifampicin, Phenytoin, Phenobarbital có thể làm giảm hiệu quả điều trị của thuốc.
• Đối với những người đang dùng thuốc MAOI (Inhibitor Monoamine Oxidase) để điều trị, họ nên ngừng sử dụng ít nhất 14 ngày trước khi dùng Fentanyl.

Để đảm bảo an toàn khi sử dụng Durogesic, nên báo cho bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào đã và đang sử dụng để tránh tương tác thuốc không mong muốn.

Những lưu ý khi sử dụng thuốc Durogesic

Durogesic là một loại thuốc nên chỉ được kê đơn bởi bác sĩ hoặc sử dụng từ những hướng dẫn của dược sĩ. Vì vậy, bạn nên sử dụng thuốc chỉ khi có sự hướng dẫn từ một chuyên gia y tế, và không nên tự ý sử dụng.

• Hãy sử dụng Fentanyl chỉ khi thực sự cần thiết. Trong trường hợp đau nhẹ, nên sử dụng các loại thuốc giảm đau nhẹ mà không cần sử dụng thuốc giảm đau mạnh.
• Nếu tình trạng bệnh của bạn thay đổi và đau giảm đi, bạn không nên ngừng sử dụng thuốc đột ngột. Thay vào đó, hãy thảo luận với bác sĩ về việc giảm liều dần.
• Durogesic nên được sử dụng liên tục trong vòng 72 giờ, sau đó bạn có thể dán miếng dán mới ở vị trí khác hoặc gián lại vị trí cũ sau vài ngày.
• Thuốc Durogesic có thể gây ảo giác. Do đó, tránh việc lái xe, vận hành máy móc, hoặc thực hiện các công việc cần tập trung cao khi sử dụng thuốc.
• Đối với những người chưa từng sử dụng opioid, cần thận trọng khi bắt đầu sử dụng Durogesic. Điều này cũng áp dụng cho những người có tiền sử của trầm cảm, nghiện rượu, suy gan, suy thận, hoặc bệnh tim.
• Hiện nay, chưa có báo cáo cho thấy Durogesic an toàn khi sử dụng trong thai kỳ. Vì vậy, phụ nữ mang thai nên thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng Durogesic và chỉ sử dụng nếu lợi ích lớn hơn nguy cơ.
• Fentanyl có thể được tiết ra qua sữa mẹ, nên phụ nữ đang cho con bú không nên sử dụng thuốc này, vì nó có thể gây suy hô hấp cho trẻ sơ sinh.
• Cẩn thận khi sử dụng Durogesic cho trẻ em, vì độ an toàn của thuốc này đối với trẻ em chưa được xác định.
• Đối với người cao tuổi, cần quan sát cẩn thận khi sử dụng Durogesic, vì có thể họ nhạy cảm hơn, thời gian tác dụng lâu hơn, và độ thanh thải có thể giảm. Nếu cần, liều dùng có thể được điều chỉnh.
• Khi dán miếng Durogesic, bạn nên tránh tiếp xúc với đèn nhiệt, ánh nắng trực tiếp, tắm nước nóng, hoặc tắm suối nước khoáng.
• Sử dụng miếng dán Durogesic cẩn thận trên bệnh nhân có sốt và theo dõi tình trạng hô hấp của họ. Nếu cần, bạn nên điều chỉnh liều Durogesic.
• Không sử dụng Durogesic sau khi hết hạn sử dụng. Hãy đọc kỹ thông tin hướng dẫn trước khi quyết định sử dụng thuốc.

Trên đây là một số thông tin quan trọng về Durogesic. Trước khi sử dụng, hãy tham khảo kỹ thông tin về thuốc và tuân thủ hướng dẫn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Nếu bạn đang cần hỗ trợ y tế tại nhà, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh nhất.

*Nguồn tham khảo:

1/ Yee LY / Transdermal fentanyl / Pubmed

2/ Vucković S / Fentanyl analogs: structure-activity-relationship study / Pubmed

3/ Tờ HDSD Durogesic

Ds. Nguyễn Thức